U, V, W, X, Y, Z

In de ayurvedische geneeskunde staat ashwagandha bekend als een 'rasayana', wat betekent dat het wordt gebruikt om zowel de fysieke als mentale gezondheid te ondersteunen. Het heeft een kalmerend effect en wordt gebruikt om beter te slapen en een evenwichtige geest te bevorderen. In India, waar dit kruid vandaan komt, gelooft men dat het de mannelijke potentie en de vrouwelijke gezondheid ondersteunt, vaak vergeleken met de kracht en vitaliteit van een paard.

Baardmos (Usnea barbata), soms ook wel 'oudemansbaard' genoemd, is een geslacht van korstmossen dat behoort tot de ascomyceten. Ze komen voor in vochtige bossen over de hele wereld, waar ze meestal aan boomtakken hangen. In zeldzame gevallen worden ze ook op de bodem of op rotsen aangetroffen. Het geslacht behoort tot de familie van Parmeliaceae. Baardmossen worden gekenmerkt door een struikachtige bouw en een centrale as vanwaaruit vertakkingen ontspringen. In gebieden die vrij zijn van luchtverontreiniging kunnen ze 10 tot 20 cm lang worden.

De brandnetel (Urtica dioica) is een krachtige en veelzijdige plant die op veel plaatsen voorkomt, ondanks zijn prikkelende eigenschap bij aanraking. Bekend om zijn culinaire toepassingen, zoals brandnetelsoep en -thee, staat de brandnetel ook bekend om zijn gezondheidsvoordelen.
Brandnetelblad is een traditioneel kruidengeneesmiddel met diverse toepassingen. Het draagt bij aan een gezonde huid, geeft glans aan het haar en versterkt de nagels. Bovendien kan het helpen bij het verzachten van de luchtwegen en het handhaven van een goede vochthuishouding. Daarnaast biedt het ondersteuning aan het hart en de bloedvaten.

Brandnetel (Urtica dioica) is een krachtige en veelzijdige plant die op vele manieren kan worden ingezet. Ondanks dat de plant bij aanraking prikt, staat hij vooral bekend om zijn waardevolle eigenschappen. Brandnetel is niet alleen geliefd in de keuken (denk aan brandnetelsoep of -thee), maar ook vanwege zijn vele voordelen voor de mens.
Deze wilde plant, afkomstig uit Afrika en Azië en bekend onder de Latijnse naam Urtica dioica, wordt al eeuwenlang gebruikt. In de kruidengeneeskunde worden niet alleen de gedroogde bladeren, maar ook de gedroogde wortels gewaardeerd. Brandnetelwortel wordt gebruikt om een goede prostaatfunctie te ondersteunen.

Het driekleurig viooltje (Viola tricolor) behoort tot de viooltjesfamilie (Violaceae) en is inheems in Europa, van Lapland tot aan het Middellandse Zeegebied, en zelfs in Siberië.
Deze plant, die eenjarig is maar soms ook meerjarig kan zijn, groeit tot een hoogte van 30 cm en heeft wortels die tot 45 cm diep kunnen gaan. De bloeiperiode strekt zich uit van mei tot oktober. De bloemen zijn minstens 1 cm breed, maar meestal groter, met een gemiddelde diameter van 1,5 cm.
Het driekleurig viooltje werd voor het eerst beschreven als een geneeskruid door Rembert Dodoens in 1554. Het werd traditioneel gebruikt bij kinderziekten en luchtwegaandoeningen. In Engeland was het populair voor de behandeling van hartkwalen, borstkrampen en pleuritis.

Gember is afkomstig van de wortel van de gemberplant (Zingiber officinale) en wordt in veel landen als specerij gebruikt vanwege zijn sterke smaak. Het bevat diverse bioactieve stoffen, waaronder gingerol, shogaol en zingiberene. Gember biedt ondersteuning aan het immuunsysteem, bevordert een gezonde spijsvertering en heeft een gunstig effect op het hart en de bloedvaten. Bovendien kan gember het welzijn bevorderen tijdens reizen met voertuigen.

De iep (Ulmus), ook bekend als olm, is een geslacht van loofbomen. Deze bomen hebben veernervige bladeren met een gezaagde of dubbelgezaagde bladrand. Ze bloeien voordat de bladeren verschijnen, met kleine groene bloemdekjes waarvan de slippen met elkaar vergroeid zijn. Boven de bloemdekjes staan de meeldraden met paarse helmhokken en de stamper. De zaden van de iep zijn afgeplat en hebben een brede, gevleugelde rand. Iepen gedijen het best op tamelijk voedselrijke, vochtige en kalkrijke grond.

IJzerhard (Verbena officinalis) is een plant die behoort tot de Verbena-familie. Het is een overblijvende kruidachtige plant, soms eenjarig, met een dunne, rechtopstaande stengel die tot 100 cm hoog kan worden, waarbij de onderkant van de stengel verhout. De bladeren van ijzerhard zijn behaard en kunnen verschillende vormen aannemen. Deze plant heeft geen opvallende geur en smaakt rauw en onbehandeld bitter.
De bloemen van ijzerhard verschijnen in aarvormige clusters in de bladoksels. Ze zijn trompetvormig en variëren in kleur van zachtroze tot violet. De bloeiperiode strekt zich uit van juni tot in de herfst. De bloemaren zijn slank maar toch stevig en buigzaam. De vrucht van ijzerhard is een splitvrucht.

Cat's claw (Uncaria tomentosa) is een klimplant die oorspronkelijk uit het Amazonegebied van Brazilië en Peru komt. Het wordt hoog gewaardeerd in het Peruaanse Amazonegebied en behoort tot de beschermde soorten. Deze plant wordt vaak het 'heilige kruid van het regenwoud' genoemd vanwege zijn betekenis. De naam 'kattenklauw' of 'katsklauw' is afgeleid van de kleine klauwachtige doornen aan de basis van de bladeren, die lijken op de klauwen van een kat. Deze klauwen helpen de wijnstok om zichzelf rond bomen te wikkelen en te klimmen tot wel honderd meter hoog!

In de kruidengeneeskunde worden gedroogde maïsharen, ook wel stempels genoemd, gebruikt. Wanneer vers, zijn deze haren groen van kleur, maar eenmaal gedroogd worden ze donkerbruin tot zwart.
Maïshaar, ook bekend als maïsbaard, kan een gunstige effecten hebben op de vochthuishouding, blaasontsteking (verzachtend) en irritatie van de urinewegen (verzachtend).

Mannetjesereprijs (Veronica officinalis) is een vaste plant die een dichte zode vormt en behoort tot de weegbreefamilie (Plantaginaceae). Van nature komt deze plant voor in Eurazië.
De plant bereikt een hoogte van 10-50 cm en heeft stengels die zich horizontaal verspreiden en vervolgens naar boven toe omhoog groeien. De stengels zijn gelijkmatig behaard. De bladeren, kortgesteeld, zijn elliptisch of omgekeerd eirond van vorm, met licht getande of gezaagde randen.
Mannetjesereprijs bloeit van mei tot augustus met lichtblauwe bloemen, die donker geaderd zijn en een grootte hebben van 6-8 mm. Er zijn ook varianten van de plant met donkerblauwe, roze of witte bloemen. De bloemen groeien in trossen.

De maretak (Viscum album) is een groenblijvende plant behorend tot de sandelhoutfamilie, bekend onder verschillende namen zoals mistletoe, mistel, of vogellijm. Van nature komt de maretak voor in Europa, Noordwest-Afrika, West- en Centraal-Azië. Het is een halfparasiet die in het wild gedijt op talloze soorten gastheren.
Door de eeuwen heen is de maretak verweven geraakt met talrijke legenden en symbolische betekenissen. Voor de druïden was de maretak van een eik heilig en werd deze geassocieerd met het inluiden van het nieuwe jaar, symbolisch voor vruchtbaarheid en geluk. In de Noorse mythologie staat de maretak symbool voor vrede en liefde, waarbij mensen die elkaar eronder ontmoeten elkaar kussen als teken van deze vrede en liefde.

Valeriaan (Valeriana officinalis) staat al eeuwen bekend om zijn ontspannende en rustgevende eigenschappen, waardoor het veel wordt gebruikt bij stress en om beter te kunnen slapen. Het is een natuurlijke rustgever.
De reputatie van de valeriaanplant strekt zich eeuwen terug. Nog steeds is de plant veelvoorkomend in Nederland, voornamelijk groeiend in luchtige, vochtige grond. De wortels verspreiden een sterke en kenmerkende geur waar vooral katten dol op zijn. Vroeger gebruikten onze bijgelovige voorouders valeriaan om 'het kwaad' af te weren. Bijvoorbeeld, bruidsparen droegen kransen van valeriaanbladeren om kwaadaardige elfen weg te houden, terwijl boeren het kruid gebruikten om 'melkbeheksing' te voorkomen.